Boeken, columns

 

Arjuna Zorg en Coaching 

Mijn 7 vuistregels voor ondernemen vanuit je essentie
I
n mijn werk had ik moeite om mijn spirituele levensvisie met mijn bedrijfsvoering te verenigen. En ik liep tegen bezielingproblemen aan. Naderhand zag ik dit als businesscoach ook bij anderen. Ik heb dit onderzocht en werk nu met de volgende uitgangspunten en vuistregels om ondernemers te begeleiden weer in hun bezieling te komen.

Essentie en vorm van een bedrijf
Een bedrijf kent een essentie en een vorm. De essentie wordt gevormd door de kernkwaliteiten van de mensen die er werken. De vorm omvat alle waarneembare zaken als de dienst, service, gebouw, website, marketing, etc. Zoals je bij een mens de kernkwaliteiten via zijn uitstraling bewust of onbewust ervaart, net zo is dat met een bedrijf. Het is dus belangrijk dat de vorm gebaseerd is op de essentie, anders ervaart de klant het bedrijf als niet authentiek. Bovendien kan het bedrijf dan ook moeilijk in de flow komen.

Harmonie tussen de masculiene en feminiene pool van een bedrijf
De meeste bedrijven kennen een sterke naar buitengericht kracht. Dit is de masculiene pool, die onder meer zorgt voor het in de vorm zetten van ideeën en alles praktisch benadert. Hierdoor is er ook daadkracht, focus, doorzettings-vermogen, doordachte plannen en duidelijke grenzen. Het blikveld is naar buiten: de klant en markt. De feminiene pool is echter net zo nodig. Het zorgt voor naar binnen gerichte aandacht zoals voor intern functioneren, voor flexibiliteit, ontvankelijkheid, voor sfeer, verbinding en zorg voor personeel. Het is ook de bron van inspiratie en innoverende ideeën. Als beide polen in een bedrijf in harmonie zijn, is er vitaliteit, succes, een goede werksfeer en is succes eerder duurzaam. Deze masculien-feminiene polen werken in de gehele bedrijfsvoering door, zoals de wijze waarop het bedrijf gestuurd en gemanaged wordt, de klantbenadering, de inrichting van het gebouw of het leiderschaps- of HRM-concept.

Om bovenstaande te vertalen naar concrete handvatten, hanteer ik de volgende vuistregels en vragen.

1          Zorg voor bezieling = zorg voor de ziel van het bedrijf

a)         Ben je enthousiast over je visie?
Enthousiasme inspireert jezelf, je personeel en je klanten. Het geeft energie en het vergroot je creativiteit. Starters zijn in de regel nog erg enthousiast over hun visie, maar ik merk dat dit bij veel gevestigde bedrijven vaak niet meer het geval is. Terwijl opnieuw een bezielde visie creëren altijd mogelijk is m.b.v. visualisatietechnieken en de juiste begeleiding.

b)         Vanuit welke waarden werk je?
Ik werk vanuit de waarden, integriteit, open communicatie en de laatste jaren vooral waardering en oog voor de feminiene pool in mijzelf en mijn bedrijf. Ik gebruik deze als randvoorwaarde bij zakelijke beslissingen. Als je personeel hebt, kan je deze waarden inbouwen in de bedrijfsvoering. Welke waarden heb jij en hoe werk je ermee?

c)         Is je missie gebaseerd op de kernkwaliteiten van de zaak?
Bij zzp-ers vloeit de missie voort uit de kernkwaliteiten. Je kernkwaliteiten zijn de kwaliteiten die je uitstraalt, die iedereen ziet of ervaart bij je. Bij een groter bedrijf vormen alle mensen samen de kernkwaliteit. De basis voor bezieling is dat de missie en de daaruit volgende dienstverlening gebaseerd zijn op de kernkwaliteit. Kernkwaliteiten kun je met bepaalde instrumenten en methoden bij mensen vaststellen. En dus kan dit ook bij bedrijven.

d)         Wat is de intentie achter het bedrijfsdoel? Wie of wat dien je hiermee?
Onderneem je voor je inkomen, de kick/status, de vrijheid of de helper in je? Of om expressie te geven aan wie je bent? Dit gaat verder dan je denkt. Letterlijk. Het is de grondslag van waarom je het allemaal doet en bepaalt daarom, vaak onbewust, je beslissingen en handelingen. Je intentie is vaak voor jezelf lastig waar te nemen, voor anderen die naar je luisteren is dat veel gemakkelijker. Mijn uitgangspunt is dat naarmate je intentie meer voortvloeit uit je eigen essentie, jezelf en je bedrijf meer in de flow kunnen komen. En er meer bezieling is.

 
2          Van visie, missie en waarden naar bedrijfsplan is een vertaling van voelen naar denken
Je visie, missie en waarden zijn verbonden met je gevoel. Om dit vorm te geven in een bedrijfsplan waarbij je rekening houdt met baten en kosten is het denken nodig. Dus heb je te maken met een vertaalslag van voelen naar denken en dat is lastig. Als je dat verkeerd vertaalt, komen er werkprocessen, service of doelgroepen, die net geen recht doen aan de essentie van het bedrijf. Dus een onnodige hindernis voor flow. Er zijn technieken die deze vertaling goed mogelijk maken. Om een plan hierop te checken stel ik de volgende vragen:

a)         Is de dienstverlening gebaseerd op de essentie van het bedrijf?
Dit gaat verder dan alleen het product of de dienst. Het gaat dan over de gehele dienstverlening inclusief de service voor- en achteraf. Bij kleine bedrijven kan dit gemakkelijk 1-op-1 doorvertaald worden op basis van hun kernkwaliteit.

b)         Is de communicatie een authentieke afspiegeling van de essentie van het bedrijf?
Als ook de zakelijke communicatie in folders, website en social media op de kernkwaliteiten van het bedrijf is gebaseerd, ervaart de klant congruentie tussen de essentie van het bedrijf, de communicatie en de performance van de geleverde dienst. Dan is het bedrijf authentiek en dit is de basis om klanten een goed gevoel te geven. 
 

3          Waar stuur je in de bedrijfsvoering op, op masculiene of feminiene normen?
Mijn ervaring is dat de meeste bedrijven sturen op cijfers, deadlines klanttevredenheid en andere meetbare feiten. Minder vaak worden de feminiene aspecten meegenomen als het sturen op het naleven van je waarden, het welzijn van de mensen en vitaliteit van het bedrijf. Dat creëert een heel andere blik op het sturen van je bedrijf en het beoordelen van de resultaten. Zo geeft dit bijvoorbeeld een heel ander HRM- of leiderschapsconcept!

 
4          Ieder mens heeft kern- en 'aangepast gedrag' competenties: leer dus een koe niet blaffen!
Aangepast gedrag competenties zijn vaardigheden die je ontwikkeld hebt, maar die niet op een natuurlijk talent of kernkwaliteit berusten. Ze kosten je energie. Als werk c.q. een functie veel aangepast gedrag competenties vraagt, gaat dat stress opleveren. Ik ga daarom uit van het principe dat je mensen werk laat doen waar ze een talent in hebben en dat dus bezieling geeft. Soms betekent dit dat je daarvoor het werk anders moet organiseren of  e.e.a. moet uitbesteden.


5          Bij structurele problemen: Ga te rade bij jezelf en check de polen van het bedrijf.
I
k heb gemerkt dat als ik structurele problemen had als omzetstagnatie, terugkerende problemen met collega's of klanten, ik de neiging had om op de automatische piloot te reageren. Dat bleek niet te werken. Ik heb mezelf aangeleerd om zoveel mogelijk eerst stil te worden en te reflecteren op mijn gedachten, gevoelens en handelingen. Dan komen er vaak heel andere, meer structurele oplossingen naar boven. Bij terugkerende problemen ligt de oorzaak bijna altijd bij één van de polen van het bedrijf. Bij zzp-ers zijn dit ook vaak de persoonlijke ontwikkelingspunten. Want zo binnen, zo buiten.

 6          Beslissen vanuit je essentie: hoe neem jij beslissingen?
Ondernemen valt of staat met de juiste beslissingen nemen. Op alle niveaus: strategisch, bijvoorbeeld bij investeringen, tactisch bij plannen maken en operationeel, bijvoorbeeld in geval van brandjes blussen. Hoe neem jij een beslissing? Check je je waarden hierbij? Wat zijn jouw hulpbronnen hierbij? Ga je af op de feiten, je gevoel, je logische verstand of de invallen van je intuïtie? Ik heb gemerkt dat het helpt om eerst naar binnen te gaan en in mijn gevoel te zakken. Dan kom ik bij mijn innerlijke kompas en kan ik de vorm beter aanpassen op de essentie van het bedrijf: de basis om in je bezieling te blijven.

7          Bezieling vraagt om maat houden: waar is het voor jou moeilijk c.q makkelijk om maat te houden?  
Ik laat me soms opslokken door mijn werk. Ik heb dan geen contact meer met mijn bezieling. En dan loop ik leeg. Het heeft lang geduurd voordat ik 'maat houden' voldoende waarde toekende. Het heeft te maken met vertrouwen heb ik gemerkt. Net zo ervoer ik de prijs van het principe 'het doel heiligt de middelen'. Hoe ervaar jij je maat en je grenzen?

Bart van Baarsen, businesscoach voor zzp-ers en MKB tot 25 personen